Over de Vincuna en Guanaco

De meeste Nederlandse kinderen groeien op met plaatjes van boerderijdieren. Zo kunnen ze het verschil tussen een geit en een schaap meestal op heel jonge leeftijd wel zien. Maar laat je een kind of Nederlandse volwassene een plaatje zien van een van de vier Zuid Amerikaanse kameelachtigen, dan is de kans groot dat ze ‘Lama!’ of ‘Alpaca!’ zullen roepen. Maar er zijn dus vier soorten die voor het ongetrainde oog op elkaar lijken maar toch ook echt wel van elkaar verschillen. Daarom, in dit artikel, een stoomcursus Vicuna en Gaunaco, de twee onbekende leden van de familie der kameelachtigen.

De Vicuña

Dit dier is het nationale symbool van Peru. Het wat kleinere formaat en het voorkomen van een hert doet denken aan een alpaca. In het wild komt dit schuwe dier voor in de hooglanden van Bolivia en Peru, maar ook in het noorden van Chili, Ecuador en het noordwesten van Argentinië. Van alle kameelachtigen heeft de Vicuña het beste wol! Hun lange en zachte wol varieert in de kleuren van lichtbruin tot zacht wit.

De Vicuña is snel en gracieus is als de kleinste van alle kameelachtigen. De schouderhoogte is ongeveer 90 cm en het dier weegt rond de 50 kg. Bij gevaar laat het dier een hoge en heldere fluittoon horen. Het zicht en het gehoor van de Vicuña is beter ontwikkeld dan hun smaak en reukvermogen.

Viicuña’s zijn wilde dieren, net zoals guanacos. Het temperament is dan ook niet hetzelfde als van gedomesticeerde dieren zoals alpacas. Het belangrijkste dieet van vicuña’s is gras, wat ze herkauwen terwijl ze rusten. De dieren verplaatsen zich in kleine groepjes bestaande uit vrouwtjes. Meestal wordt zo’n groepje geleid door een mannetje (de macho) die dienst doet als uitkijk en zorgt dat het territorium bewaakt wordt. De dieren spugen vaak met veel geluid. De levensverwachting van vicuña’s is 15 tot 20 jaar.

De Inca’s verzamelden de dieren en schoren ze voor hun wol. De meeste dieren werden vervolgens vrijgelaten, maar enkele werden ook gedood. Helaas wordt er daarnaast al eeuwenlang gejaagd op de vicuña en zijn hun aantallen flink uitgedund. Daarom worden de dieren als kwetsbaar aangemerkt en worden ze tegenwoordig effectief beschermd in Zuid Amerika.

De Guanaco

De guacano lijkt wat meer op een lama dan de vicuña. De wol  van de guacano is echter niet van dezelfde uitmuntende kwaliteit. Guanaco staan bekend om hun vluchtige natuur en kunnen snelheden tot ruim 55 kilometer per uur halen! Je maakt een kans op een guanaco tegen het lijf te lopen als je je in Patagonië of Peru bevindt. De guano doet het goed in een droge omgeving. Op dit moment zijn er waarschijnlijk rond de 600.000 guanacos in Zuid Amerika te vinden.

Net zoals de vicuña is de guanaco een wilde kameelachtige die in kleine groepjes leven die geheel uit vrouwtjes bestaan. En ook bij de guanaco heeft een mannetje de leiding over de kudde. Een volwassen dier meet ongeveer 110 cm tot schouderhoogte. De bovenkant van de dieren is lichtbruin gekleurd, en de buik en poten zijn wit. De kop is meestal grijsachtig.

Guanaco vezels werden halverwege de 20e eeuw voor het eerst gebruikt in de textielindustrie. Het wordt gewaardeerd voor zijn zeldzaamheid en zachte textuur en wordt tegenwoordig voor luxueuze stoffen gebruikt. Het wordt beschouwd als fijner dan de wol van alpaca's maar ruwer dan dat van de vicuña.

Nu weet je ook wat een guanaco en vicuña zijn

Afhankelijk met welke instantie te maken hebt worden de lama, alpaca vicuña en guanaco geclassificeerd als verschillende diersoorten of als een ras van de llama. Echter, hoe je deze bijzondere dieren ook indeelt of classificeert, vanaf nu weet je ze te herkennen.